Fluganta Rivero en Brazilo
Aviadila rigardo al la pluvarbaro Amazona montras vaporamason kiu fluas aere kiel rivero portante akvon al aliaj partoj de Sudameriko. La arbaroj de la Amazona Baseno liberigas akvan vaporon en la atmosferon per transpirado kaj ĉi tiu humideco estas deponita en aliaj lokoj en formo de pluvakvo, formante virtualan riveron.
Klimataj konsekvencoj de senarbigo
Senarbigo en ŝtato Mato Grosso
En 2009 Antonio Nobre, brazila klimata sciencisto deklaris, ke sen la fluganta rivero, mulkte de ssuda Brazilo, kiu produktas ĉirkaŭ 70% de la landa MEP, estus arida dezerto. Forhakadon de la Amazona arbaro por ligna ekspluatado kaj por prepare la grundon por agrokulturo verŝajne malpliigos la deponon de bezonata pluvo aliloke. Fumo de intence ekfamigitaj fajroj por liberigi la teron por semado sendas partikojn al la atmosfero, kio ankaŭ rezultigas malpliiĝon de pluvkvanto, kiu siavice lasas la arbojn, kiuj evoluis en malsekaj kondiĉoj, vundeblaj al fajro. La sekeco en suda Brazilo en 2010 verŝajne estas pro malfortigo de la flugantaj riveroj supre de la Amazona Baseno, kaj la eĉ pli malbona seka period 2014-5 ankaŭ estas atribuata al ĉi tio.
Kun ĝia granda sufaca areo kaj abundaj pluvokvantoj, Brazilo ricevas pli da pluvo jare (ĉirkaŭe kalkulita je 15.000 kubaj kilometroj ol iu ajn lando. En 2007, la svis-brazila piloto Gerrad Moss kuniĝis kun sciencistoj por komenci projekton por taksi la fonton de la atmosfera akvo suoper Brazilo kaj ekzameni la eblecon, ke freŝaj senpluvecoj en la lando estas kaŭzitaj de la senarbigo de grandaj partoj de la Amazona pluvarbaro. Tial ekestis la projekto kies nomo estas “Flugantaj Riveroj”. La ĉefa celo de la projekto estas ‘provi konstati la originon de la akva vaporo, pluvakvo kaj riverakvo en la areoj trairitaj de la flugantaj riveroj’. Aliaj celoj estas science taksi la procezojn implikitajn en ĉi tiu akva transdono kaj eduki la publikon en la kompreno de la graveco de la Amazona pluvarbaro kiel fonto de la akvo kiu estas esenca por iliaj vivoj kaj la ekonomio.
FINO
Referencoj
^ A b Yana Marull (2012-09-18). “La flugantaj akvovaporaj riveroj de Amazono pluvigas Brazilon”. Phys.org. Konsultita 2014-11-13.
^ Thays Prado (2010-03-18). “Rios voadores a todo vapor” (en la hispana). Planeta Subteno. Konsultita 2014-11-13.
^ Rocha, Jan (2014-09-15). “Sekeco mordas kiel flugantaj riveroj de Amazono”. La Gardisto. Prenite 2014-11-15.
^ A b “La Flugado-Riveroj-Projekto”. Expedicao Rios Voadores. Konsultita 2014-11-13.