NOTO :

La suba teksto estis prenita el http://web.archive.org/web/20071008104853/http://www.er.uqam.ca/nobel/k33440/kr1.html , kie ĝi aperas en NHA (Nova helpalfabeto). Mi transigis ĝin al la norma Esperanta ortografio: mi anstataŭigis

ĉiun wa-on per ŭa,
ĉiun kh-on per ĥ,
ĉiun zh-on per ĵ,
ĉiun sh-on per ŝ,
ĉiun ch-on per ĉ,
ĉiun au-on per aŭ,
ĉiun j-on per ĝ,
kaj fine ĉiun y-on per j,

krom en kelkaj kazoj, kie mi vidis, ke tiuj anstataŭigoj ne taŭgas (en francaj aŭ anglaj vortoj).

ATENTU, ke mi NE relegis la tekston kaj ne kontrolis, ĉu ĉiuj faritaj anstataŭigoj ĝustas. Verŝajne malĝustas pluraj — en francaj aŭ anglaj vortoj kaj nomoj, ekzemple. Krome, ofte majuskloj estis malprave anstataŭigitaj per minuskloj. Mi pardonpetas pro tio.

La lingvaĵo de tiuj rakontoj multrilate lamas. Tiujn tradukojn oni devos funde revizii, nepre samtempe komparante ilin kun la originaloj.

Same gravus kompari tiun retan tekston kun la papera originalo. Mi havas paperan kopion de la originalo, multobligita de frato Durette mem. Se oni decidos uzi iujn el tiuj tekstoj por la Kanada antologio, mi volonte ciferigos la koncernajn rakontojn.

Francisko Lorrain, 15an de novembro 2014
francisko.lorrain@mac.com

KARKAĴU (1)
de Marius Barbeau
Vidante la beletan vilaĝon ĝeune-Lorette (juna-Loreto) kaj ties ripozeman loĝanteron de Huronoj (2), kiuj fabrikas neĝoŝuojn, briditajn mokasenojn, korbojn el bonodora fojno, oni ne povas dubi pri tio, ke tiu urbeto aŭtane estis rifuĝejo de la malica kaj potenca spirito, de la Granda Serpento. Do komenco de la kolonio ĝi tenis la loĝantaron en granda maltrankvilo kaj faris la malesperon de la misiistoj. Kvankam la memoro de tiu demono kaj de liaj heroaĵoj jam malaperis, kelkaj maljunuloj povis aŭtaŭ nelonge rediri la legendon de la Granda Serpento aŭ de Karkaĵu.
Karkaĵu estis iam la nomo de hurono en Lorette ; la sovaĝuloj tiam havis bestnomojn — siajn totemojn. Tiu Karkaĵu estis drinkulo, diboĉulo, kaj li promokis la parolojn de la misiistoj. Pagano, li malamis la katolikojn, precipe tiujn de sia gento kiuj konvertiĝis. Tun kiu nomis Karkaĵu — Otsatout, algonkine (2) — oni diris ruzulo, malhonestulo. Krome li ĝuis en Lorette egan reputacion. Parolante france, granda irmaniero, artifike ruzega, li fariĝis interpretisto de la instanco de la Nova-Francujo.
En tiu tempo, la supernaturaj vizioj oftiĝis inter la novaj kristanoj. ĉu oni ne rakontis ke Hurukaj, maljuna sovaĝulo estis atetanto de mirakla apero? ĉe arbopiedo, poste nomita La Arbo de la Revoj, li iam vidis dibelan Sinjorinon. La kredantoj de Lorette iris al tiu arbopiedo por tie vidi la blankan Sinjorinon. Sed, ĉar iliaj koroj estis malpuraj, ŝi ne aperis al ili. “Hurukaj mensogis”, ili murmuris, seniluziiĝinte. “Li nur vidis blankan virinon ; ŝi mokis lin.”
Karkaĵu, serĉante aventuron, tien iris siavice, kun lia malplena kruĉo en la mano.
Kial malplena?
Por ke ĝi miraklo pleniĝu! Se la sinjorino vere estas ĉielulino, ŝi senpene ekzorĉus lian kruĉon. Samkiel magia botelo, ĝi enhavus tiom da brando, kiom oni dezirus ; ĝi estus ciam ĝiskole plena.
— Mi ja vidos, ĉu la Arbo de la Revoj estas tiom potenca, kiel oni diras, rediris li al tiuj, kiuj volonte aŭskultis.
La bonaj kristanoj maledifitaj, tiam diris :
— Frato, vi pekas per la lango ; vin povus ja trafi malfeliĉo!
Ridinte pro la avertoj, Otsatout, kun la kruĉo iris rekte al la arbo de la Revoj, en la valon kiu apartigas la altebenaĵon Kebekon de la monteto de Lorette.
Kial maltrankviliĝi pri la avertoj, li kiu estis peranto de la gento, li kiu parolis france, kaj kiu frekventis la blankulojn? Li estis ruza kiel “carcaĵou”. Carcaĵou-Otsatout, tiel estas lia nomo! La “carkaĵou” estas peltbesto strange forta malgraŭ sia malgrandeco, kaj tiel ruza ke ĝi forprenas logaĵojn el kaptiloj sen spurlaso. La ĉasistoj diris pri li : “Ruza kiel Otsatout, la malbona spirito”. Tio flatis lian vantemon.
Tiel fanfarononte, unu nokton, li eksidis apud la piedo de la Arbo de la Revoj. Tie li fumis gipsan kalumeton, atendante la dormon. Anstataŭ preĝi la Virgulinon, kiel Hurukaj ŝin preĝis, li sin allasis al plena revado pri la sorto de sia nacio. Li pensadis : La Nigraj-roboj (3) denuncas la pekon. Kio estas la peko, la malbono? ĉu estas pesto, variolo, malbonaj ventoj, kiu malkvietigas la spiriton?
Ononthio, la franca guberniestro de la unua tempo klopodis pri nia amikeco. Ni estis potencaj ; niaj batalantoj terurigis niajn malamikojn, la irokezojn ; nia kuraĝo estis nevenkebla. Kiam hurono tendumis ĉe unu riverbordo, neniu aŭdacus malklarigi la akvofluon. La granda ĉefo, kiam li frapis arbon per sia tamahako, la branĉoj tremblis kiel dum uragano, kaj falis teren ; lia brako estis forta. Nia lando estis grandega, apud la grandegaj akvoj : lagoj Onatriju (Ontario) kaj jenriĉ (Erie) ankoraŭ havas la nomojn kiujn ni donis al ili : unu signifas : Bel-Lago kaj la alia la Pantero (4). Sed, tio tute jam pasis, oni detruis niajn vilaĝojn kaj ni perdis niajn bienojn. Reduktitaj je la ekstremo, ni konsumiĝas en vilaĝeto granda kiel la mano, ni kiuj estis tiel nombraj kiel ĉielsteloj… Antaŭ la alveno de la Nigraj-Roboj niaj praŭloj estis paganoj. Ili ne konis Dion, nur la diablon ; oni ja diras tion. La diablo kaj mi similiĝas ; pro tio oni diras : Karkaĵu esalas la diablon!
Dum Karkaĵu revadis pri la malfeliĉo de sia gento, surde bruo ekaŭdiĝis, dume forta vento balais la nordan arbaron. La uragano ebenigis la rokojn. Multpeza maso, sed vivanta, nivelis la vojon kaj alvenis al li. ĝi estis teruregita. Fulmo ŝprucis el du ardaj okulegoj. La Granda Serpento vidiĝis kun fajra kolhararo sur burbita kolo. Verda vaporo eliris el ĝia nazo ; ĝia forloga kapo blanciĝis.
Otsatout provis fuĝi en la mallumo, sed la monstro baris al li la vojon.
La korpego de la monstro spriralvolviĝis ; ĝia haŭto-skvamoj rebrilis kvazaŭ kuporajklingoj. Per ĝia buŝego tute malfermita, ĝi volis ĉion engluri ; ĝia lango estis harpono el ruĝa fero, kaj ĝia sprirado haladzis sulfuron.
— Mi malamas la huronan genton! subite ekkriis la monstro. Mi malamas ĝin, ĉar ĝi ricevis la bapton. Mi malbenas ĝin : neniam ĝi kreskos. Sed vi, Karkaĵu, mi amas vin kiel fraton ; vi estas mia amiko.
— Koran dankon! respondis Karkaĵu, la dentoj klakante en la buŝo.
— Mildigu vian voĉon ; mi ne estas surda! Iom formovu! Sed, kiu vi estas?
— La Potenca Spirito de via gento! Mia voĉo estas tondro, miaj palpebroj elĵetas fulmadon kaj miaj pulmoj blovas tempeston. Apenaŭ mi spiras, tuj la akvoj de la lagoj tumultas ; la montoj inklinas kvazaŭ herbo dum vento. Mia ventro plugas la teron ; ĝi fosas la riverojn. Vidu, tie, la truon kien mi jam enfalis ; ĝi ŝanĝiĝis je akvofalo ; kaj la faŭko piede de la akvofalo, jes ja, estis tra ĝi ke mi supreniris ĝis ĉi tie.
— Konsentu favoron al mi, petegis Karkaĵu.
— Kiun favoron?
— Moderigu iomete vian voĉon.
La Serpento tuj mallaŭtigis sian voĉon, ĝin mildigis je birdkanto. Senterruriĝante, Karkaĵu ekdiris :
— Laŭ la Nigra-Robo, la Granda Spirito de niaj praŭloj estis la inkarnigita diablo. Al si le povas proprigi niaj animoj. Ne estas vi kiun mi venis vidi ĉi tie, ĉe la Arbo de la Revoj, sed la blanka Sinjorino.
— Vi suprizas min, Karkaĵu. Mi neniam taksis vin kiel altarknabon. La Virgulino ne estas via patronino. aŭskultu min! Mi estas la Malamiko de la kristanaro, se mi ne retenus min, mi neiigus ĉiujn, eĉ tiujn de via gento. Por vi, mi estos dolĉanima kiel leporo.
— Via sovaĝaspekto terurigas min. Kial vi daŭras esti serpento?
— Ne gravas! diris la monstro. Se vi volas, mi ŝanĝos vin en lacerton, ranon aŭ bufon.
— Vi estas tro afabla. Lasu min tiel kiel mi estas! Sed vi, klopodu fariĝi malpli timiga!
— Mi ne malkonsentas. Se plaĉas al vi, mi fariĝos blanka urso, sovaĝa kato, aŭ sonserpento. aŭ ankoraŭ homo kiel vi.
— Fariĝu homo! tiamaniere ni plibone povus babili.
La Serpento malaperis kaj tute malgranda maljunulo ekvidiĝis ĉe sia loko, malica rideto sur la lipoj kaj akravidaj okuloj kiel tiuj de tigro.
— aŭskultu min! diris la nano.
— Parolu laŭplaĉe, diris Karkaĵu, ekpreninte sian kruĉon.
— Vi estas mallaborema, kvazaŭ kankro, daŭrigis la nano. Vi neniam laboras.
— Kio!! rebatis Karkaĵu, ankaŭ vi, predikas al mi kiel la Nigra-Robo. Estas nekredeble, la diablo ne plu estas la diablo!
— Vi estas vantema, kaj tamen vi ne posedas sufiĉe por kaŝi vian nudecon. Rigardu! Mi donas al vi silkon por vesti vin, arĝentajn bendojn por viaj brakoj, grandan medalon de la Reĝo pore via brusto, kaj futojn da “ŭampum” (5) por via koliero. Vi povos, kiel ĉefo, prezentiĝi al la granda Ononthio (vic-reĝo).
— Bone, ekkriis Karkaĵu, enmetinte ravite siajn manojn en tiun neatenditan riĉaĵon.
— Vi estas malriĉa kiel rato ; jen monujo kiu neniam malpleniĝos.
— La magia monujo, diris Karkaĵu, entendinte la manon, por tuj preni ĉion.
— Tuj kiam la granda ĉefo aŭdos tinti la oron en la monujo, li donos al vi sian filinon kiel edziĝon. Kontraŭe mi tordos al li la kolon, kiel al anserino.
— Vi estas komplezema! diris Karkaĵu, malmulte li aprecis la kolon de sia bopatro.
— Vi, vi estas tiom drinkemulo, ke vi povus drinki vian ombron.
— Al kiu vi diras tion? Rigardu mian kruĉon, malplena ĝi estas.
— Prenu tiun botelon, kiu neniam malpleniĝos.
— ĝi estas ensorĉita! diris Karkaĵu, sin ĵetante sur ĝin.Mi ĝin volas!
— Paciencu, mia filo! diris la nano. La nigra-Robo volas peli vin el la vilaĝo ; vi nur estas libervivulo. Sed, li atentu! Li ne scias al kiu li alfrontas. Mi sendos mustelojn por strangoli liajn kokinojn, musojn por formanĝi liajn provizojn, kaj ratojn por ŝiri liajn libraĉojn kaj liajn vestaĉojn. ĉiunokte, virkatoj, tri mejlojn en la ĉirkaŭaĵo, faros sorĉ-sabaton sub lia tegmento. Ne kapabla fermi la okulojn li ekforiros.
— Se li ne dormas nokte, li reprenos tion dumtage, diris Karkaĵu. Por sin liberigi de li, vi pli bone provu alian manieron.
— Ne ŝovu vian nazon en fremdan poton! kolere respondis la nano. Mi fariĝos lupfantomo, kaj gvatos lin ĉe la kapelsojlo. La vilaĝ-hundoj tage jelpos, kaj nokte blekos kiel demonposedatoj.
— Vi estas la patro de la inventaĵoj! asertis Otsatout. Sed diru al mi : kiom kostos tiuj tutaĵoj : la galanterio, la monujo , la botelo, la knabino?
— Ne multe, ni certigas vin. ĉu vi estas tiom riĉa ke vi embarasas pri la elekto?
— Nu, la prezo!
— La prezo, ha! unu aĵo ne vendota kontraŭ brandbotelo, alie vi jam ĝin vendus!
— ĉu mi devus ĵure promesi drinki ĝismorte!
— ĉu vi ne havas ion por mi kion vi memoras?
— Ha! mi forgesis : mian animon.
— Via animo, jes, estas la prezo.
Karkaĵu, hezitante, demandis :
— Kie mi kuŝos, post mia morto ?
— En mia paradizo, mia filo! Tie vi ne bezonos lankovrilon.
— Semi estos soifa, ĉu estos brandoĉe vi?
— Kia ridinda demando! Mi gardas tiom da drinkuloj, ke mi devas gardi ilin mortebriaj. Alie, estus infero.
— Diable! Tie oni devus lukse vivi!
— Kompreneble, la lukso ne mankas!
— Do, mia patro, mi iros adori vin inter viaj elektitoj.
— Fakte, vi venos, vi ne povos tion maltrafi. Sed, pacience atendu, ni devos antaŭe plenumi iujn formalaĵojn. Aferoj estas aferoj.
— ĉu ankoraŭ ĉio ne estas en ordo? Al mi la riĉaĵon, al vi la animon…
— Supozu, ke vi fripone strebus trompi min.
— Trompi vin! ĉu tio estas kredebla?
Metante la fingron sur la nazlodon, la nano moke diris :
— Ruza kiel “carcajou”. Estas tio kion oni kredas. Maljuniĝante, vi eble volus konvertiĝi ; sed atentu, mia karulo. Mi certe scios revenĝi min. Sur via mortlito mi komencos per tiradi la piedfingrojn viajn. Poste mi venĝos min sur via familio, sur la enloĝantaj de la vilaĝo ; ili ne havos pacon eĉ dum unu horo.ĉiumatene ni enriros la Orinewenrak-on (riveron) ĉe la falpiedo, kaj siblos mian malamon. Via gento, de longe malbenita, stagnos tiel, kiel ĝi nun estas, sen kreskante, kaj sen malkreskante.
Kraĉante siajn koleretojn en la riveron, la nano daŭrigis :
— La sango en la vejnoj de la venonta generacio estos kvazaŭ kraĉaĵo en tiu ĉi rivero.
— Kial vi koleras? miris Karkaĵu.
— Estas ja kaŭzo. Mi neniam submetiĝos. Mi kazerno estos la truo ĉe la piedo de la akvofalo. Mi restados tie por rememorigi al vi nian kontrakton! Via animo kontraŭ orokaj brando.
Poste, kraĉinte denove en la riveron, la nano malaperis kvazaŭ vaporelĵeto, lasante piedpremisignon sur unu ŝoneto. La vizio jam finiĝis.
Matene, Karkaĵu vekiĝis tute transsorĉita, ankoraŭ kapturniĝinte, sub la Arbo de la Revoj.
Cetere, la monujo kaj la sorĉa botelo…? Nu, ili ja estis ĉi tie, apud la piedoj de Karkaĵu. Li ne povis deziri plis malbone.
Ekde tiu tago, tiu, tiu korupta hurono estis la plej riĉa homo kaj la plej enviita de si a gento. Ofte, dum ok tagoj, li donis diboĉfestenojn. La brando fluis abunde kaj tie, la malĉasto ardis per cent faĵroj. La olduloj, kiel ĉiam murmuris. Iam ili havis siajn ŝancojn… Ili flustris inter si kaj rakontis, ke Karkaĵu ektrovis trezoron, ke li estis spiono dungita per la angloj, kajke li fiskaptadis per du hokfadenoj en malklaraj akvoj, aŭ ankoraŭ, ke livendis sian animon al la demono. Tiu klaĉado ne gravis, ĉar dume la plezuro daŭrigis kaj la junularo ĝuis je la kostopago de Karkaĵu.
La oficiroj de la Kebek-citadelo estis duoninformitaj pri la ĝojfestenoj. Plezuravide ili aliris al Karkaĵu, por partopreni liajn festenegojn. Ili gastadis, kaj ili plenŝtopiĝis per brando ; ili ĝue ekzaltiĝis tiel, ke finfine, ili seniĝis je kokardoj, festoparadaj spronoj, eĉ je ilia nomo de bona familio. Tiele pluraj imponaj nomoj fariĝis heredaĵo de familioj de Lorette kaj de la ĉirkaŭaĵo.
Tiel longe, ĝis kiam la Granda Serpento loĝis en sia kaverno, estis nur amuzaĵoj, diboĉoj kaj manĝegado en Lorette, ĉiuvespere, dekope, la homoj el Kebeko kaj de la ĉirkaŭaĵo venis amuziĝi. Karkaĵu, granda sinjoro, gastigis tiun vizitantojn kaj donis al ili abundan trinkaĵon. Kion ajn la misiisto provis prediki, nenio efikis. Drinkado kaj diboĉo en la vilaĝeto superrigis ĉiujn.
Unu belan vesperon, kiam oni ankoraŭ drinkis pli ol kutime, kiam ĉiuj estis ebriaj, Karkaĵu, dum sia ebrieco, rememoris la parolojn de la misiisto. Dum tiu varma aŭgusta nokto, alrevenis al lia membro la vortpentra bildo de la jezuito pri la infero. Se li svitis sangon kaj akvon hodiaŭ, kio do estus kiam li estos en infero, en la loĝejo de la Granda Serpento… La misiisto ofte parolis pri brulanta fajro, simila al tiu, kiu la pasintan printempôn, forbrulis la arbaron supre de Lorette. Tiu infera fajro, flamigante ekde la komenco de la mondo, neniam estingos, bruligos ĉiam, ĉiam…
Ebrie per brando kaj ŝviteginte, Karkaĵu, antaŭ siaj okuloj rigardadis la inferon de la misiisto. ĉirkaŭ li la kun estantaro kantis, dancadis, drinkadis, petoladis, li pensis ironie pri la ĉielo, pri la ĉielo premesita per la Nigra-Robo al tiuj, kiuj observas la predikadon de la Granda-Manitu (Dio). Kiom da belaĵoj kaj bonaĵoj troviĝus en tiu mirinda lando! Sed tio ne estos por li, Karkaĵu : li lektis inferon, farinte interkonsenton kun la Granda Serpento.
La lastaj diboĉoloj jam foriris. Karkaĵu sterniĝis sur la lito, ankoraŭ ebria, kaj pli kaj pli maltrankvila pro la obsedo de la infero. Estos ja tien, vole nevole, je li iros post la morto! Li afliktiĝis kaj lamantis… Subite li ekpensis : Kiam la tempo venos, se li fariĝus kristano, li elglitiĝus el la Granda Serpento. Tiu ideo ekĝermis kaj obsedis lin. jes, li fariĝus kristano. jen bona ludinda ŝerco al la kavernmonstro. Li ellitiĝis kaj iris direkte al la loĝejo de la Granda Serpento. Serĉante sianvojon en la mallumo, penege, li alvenus al la kaverennirejo.
Elirante, oni ne scias el kie, la Granda Serpento strariĝis antaŭ li, en sia tute malbeleco, kun fajra kolhararo kaj kurbigita kolo ; verda vaporo elĵetiĝis el ĝiaj naztruoj, la kapo desgnis en la aero sorĉan balancadon aĉe malbelan.
Longa tremado trairis la korpon de Karkaĵu, kaj tuj lin malebreigas. Li tremadis per siaj tutaj membroj.
— Vi serĉis min, sinjoro Karkaĵu, jem mi. ĉiam mi staris, ĉiam je la dispono de miaj amikoj, li diris ridante. ĉu vi ankoraŭ havas favoron por peti? Kion? Tamen vi ne malhavas nomon. Via spirado fetoras brandon. Koncerce viaj geamikoj, mi scias ke oni ne petegas ilin por veni festadi ĉe vi. Kion di vi volas?
— Unue, fariĝu homo, por ke ni pli komforte parolu pri aferoj.
— Ej! vi volas priparoli aferojn! Tamen, mi kutimas esti serpento kiam mi parolas pri gravaj aferoj. Parolu do, timemulaĉo!
La kompatinda Karkaĵu, pli morta ol viva, ne plu ekdeziris anonci siajn projekton, fariĝa kristano. Sobriĝita kaj nun lucida, li opinias ke li jam perdis la ludbatalon. Argumenti kun tiu monstro… estis pli bone esti skalpita kaj tuj morti.
— Kiel viro kiuj deziras priduskuti, Karkaĵu, mi ja trovas vin sen argumentoj, diras la Granda Serpento, subite mildiginta, ĉu vi opinias alie? Se vi ne volas paroli, mi ne sentos ĉagrenon kontraŭ vi. Ni diru ke estas amika vizito, kion vi faras al mi, kaj ni ne plu parolu pri tio. Tamen, estonte, kiam vi ebriiĝos, ne tro rememoru la rakontojn de la Nigra-Robo pri la ĉielo kaj la infero. Ne forgesu, ni estas kunuloj por ĉiam.
La Granda Serpento, meze de blindigaj fulmadoj kaj de surdigaj krakadoj, malaperis kiel li jam venis.
Karkaĵu reiris hejmen. Ekde tiu tago lia diboĉo kaj drinkado ne konis limojn. Liaj sarkasmoj pri la misiisto kaj la kristanoj fariĝis blasfemoj. La Granda Serpento regis super li kaj super Lorette.
La monstro estis vera plago. Lia spirado malpurigis la aeron kaj infestis la pulmojn. La jezuitoj ne plu povis toleri tion, kaj decidis finigi lian sorĉaĵon, sed tio ne estis facila. Ili apelaciis al ekzorco. jes, ja, ekzorco, jen la granda rimedo. En tiu tempo, oni ekzorcis ĉion : variolo, raŭpoj, lokustoj kaj lupfantomoj, eĉ la kuloj… La misiisto, unu belan dimanĉon sciigis ke li ekzorcos la Grandan Serpenton.
Antaŭ aŭroro, la ĉasistoj viciĝis en procesion. Iliaj pafiloj ŝargitaj ĝis la faŭko, pafipretaj, ili postsekvis la pastron al la klifo, antaŭ la akvofalo. Sed la virinoj kaj la infanoj restadis en la domoj, pordoj kaj ŝutroj fermitaj. neniam lasu vidi la diablon al virino, alie ŝi fariĝos centoble pli malbona ol li.
La misiisto, aspergilo enmane, benis la kurligintan akvon, kaj en la nomo de la Virgulino minacordonis la Serpenton foriri antaŭ la sunleviĝo.
La monstro kiu de longatempe, faris bonan rikolton, nepre ne deziris ke oni elpelu lin. Sed elekto ne ekzistis por li, pli potenca ol li ordonis. Li eliris la kavernon, kaj elĵetis haladzajn vaporojn, kiuj blindigis plurajn sovaĝojn, precipe tiujn, kiuj havis malfortan okulojn. La pastro laŭte recitis prehgojn latine el granda libro, ornamita per rubandoj de ĉiaj koloroj.
Nekapabla rezisti la ekzorcon, ponege, la Serpento eliris sian kavernon. Li grimpis la krutan menteton direkte al la vilaĝo kaj rampis malrapide norde, laŭ la vojeto. Pasante antaŭ la kapelo, li siblis, poste malaperis en la arbaron de Tantaré lago, inter la Laurentides montoj, postlasante malantaŭ li profundan spuron kiel rivereton. ĝis nun, neniam oni sukcesis superŝuti tiun rivereton.
ĉu estas la fino de la Granda Serpento? Ankoraŭ ne!
La mestizoj kredas ke li restadas en la Sankta-jozefo Lago. Ili pretendas vidi lin de tempo al tempo. Ne nur tie, sed ankaŭ en la ĉirkaŭaj lagoj ; ankaŭ en la salakvo de la maro. ĉu oni ne vidis lin antaŭ nelonge malproksime de la insuloj Antikosti kaj Terre-Neuve (Tero-Nova)?
Kompreneble, tio ne estis la Granda Serpento, la malnova dio de la huronoj!
Kiu scias? ĉiu, libere povas pensi kiel ajn li volos. Sed ĉiuj enloĝantoj de Lorette estas fieraj fine sin liberigi de la Granda Serpento, ĉar ili bone scias kion li estas kapabla.
Hodiaŭ, oni ne plu pafsalutas je la honoro de la imponaj vizitantoj ; oni ne plu donas al ili la nomojn de famekonataj praŭloj, kiel Ektagiĝo, Purpura-ĉielo aŭ Li-Kuras-Sur-La-Nubo. Por ĉiam, la bona malnova tempo finiĝis. Por gajni sian vivopanon, oni elfaras korbojn per bonodora fojno, raketojn kaj broditajn mokasenojn. aŭ ankoraŭ sin dediĉas al ĉiaj ajn metioj. Oni forgesis Karkaĵu-on kies historio restas nefinita. Tamen, oni bone scias ke la Granda Serpento restadis longatempe en la kaverno sub la akvofalo.
ĉu oni konkludas ke Karkaĵu malsukcesigis la ruzaĵon de la Maliculo, ke li pentis je la lasta momento kaj mortis kiel bona kristano? — Neeble sciigi pri tio.
La antaŭdiro de la monstro efektiviĝis : la loĝantaro de Lorette, ĝis hodiaŭ, neniam pligrandiĝis.
Piednotoj :
(1)Karkaĵu (france Carcajou), aŭ Otsatout (Otsatu) estas nordamerika melo.
(2)Huronoj, algonkino (france Algonquins) : Tribanoj de ruĝhaŭtuloj en orienta Kanado, precipe Kebekio.
(3)Nigra-Robo: misiisto.
(4)Pantero : amerika pumo.
(5)Ŭampum : surfadenigitaj bidoj aŭ perloj.
———————————————